Một loài thực vật, màu hoa do 2 cặp gen: A, a; B, b phân li độc lập cùng quy định; kiểu gen có cả 2 loại alen trội A và B quy định hoa đỏ; kiểu gen chỉ có 1 loại alen trội A quy định hoa vàng, kiểu gen chỉ có 1 loại alen trội B quy định hoa hồng, kiểu gen aabb quy định hoa trắng, hình dạng quả do cặp gen D, d quy định. Thế hệ P: Cây hoa đỏ, quả dài tự thụ phấn, thu được F1 có tỉ lệ 56,25% cây hoa đỏ, quả dài : 18,75% cây hoa vàng, quả dài : 18,75% cây hoa hồng, quả ngắn : 6,25% cây hoa trắng, quả ngắn. Cho cây ở thế hệ P thụ phấn cho các cây khác nhau trong loài, đời con của mỗi phép lai đều thu được 25% số cây hoa vàng, quả dài. Theo lí thuyết, có tối đa bao nhiêu phép lai phù hợp?
Suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiQuy ước:
A-B- hoa đỏ; A-bb: hoa vàng; aaB-: hoa hồng; aabb: hoa trắng
D- quả dài; d- quả ngắn.
Xét tính trạng màu hoa phân li 9:3:3:1, quả dài/ quả ngắn = 3/1.
Nếu các cặp gen này PLĐL thì đời con sẽ có tỉ lê phân li (9:3:3:1)(3:1) ≠ đề cho → Cặp gen Dd nằm trên cùng 1 NST với 1 trong 2 cặp gen quy định màu hoa.
Giả sử Aa và Dd cùng nằm trên 1 cặp NTS.
Ở F1, % hoa trắng, quả ngắn \(\frac{{ad}}{{ad}}bb = 6,25{\rm{\% }} \to \frac{{ad}}{{ad}} = 0,25 \to \underline {ad} = 0,5\) → không có hoán vị gen.
Kiểu gen của P: \(\frac{{AD}}{{ad}}Bb \times \frac{{AD}}{{ad}}Bb\)
Cho cây P lai với các cây khác, xuất hiện 25% hoa vàng, quả dài (A-bbD-)
Ở F2 xuất hiện bb, mà cây P có kiểu gen Bb → cây đem lai với cây P phải có kiểu gen Bb hoặc bb.
Có 2 trường hợp có thể xảy ra:
TH1: Bb × Bb → 25%bb → A-D-= 100% → Có 1 phép lai: \(\frac{{AD}}{{ad}}Bb \times \frac{{AD}}{{AD}}Bb\)
TH2: Bb × bb → 50%bb → A-D-= 50% → Có 6 phép lai: \(\frac{{AD}}{{ad}} \times \left( {\frac{{Ad}}{{Ad}};\frac{{aD}}{{aD}};\frac{{ad}}{{ad}};\frac{{Ad}}{{aD}};\frac{{Ad}}{{ad}};\frac{{aB}}{{ab}}} \right)\)
Vậy có 7 phép lai thỏa mãn.
Chọn D
Đề thi giữa HK1 môn Sinh 12 năm 2021-2022
Trường THPT Duy Tân