Một loài thực vật, xét 3 cặp gen: A, a B, b; D, d; mỗi cặp gen quy định 1 tính trạng, các alen trội là trội hoàn toàn. Phép lai P: 2 cây đều có kiểu hình trội về 3 tính trạng giao phấn với nhau, thu được F1 có tỉ lệ kiểu hình là 6: 3: 3: 2: 1: 1 và có số cây mang 1 alen trội chiếm 12,5%. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?
I. F1 không xuất hiện kiểu gen đồng hợp 3 cặp gen.
II. F1 có 50% số cây dị hợp 1 cặp gen.
III. F1 có 3 loại kiểu gen dị hợp 2 cặp gen.
IV. F1 có 5 loại kiểu gen quy định kiểu hình trội về 3 tính trạng.
Suy nghĩ trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiTa có: 6 : 3 : 3 : 2 : 1 : 1 = (3:1)(1:2:1).
Như vậy, có hai gen cùng nằm trên một cặp nhiễm sắc thể và một gen nằm trên nhiễm sắc thể khác.
Giả sử gen A và B cùng nằm trên một NST, gen D phân li độc lập.
Vì trội hoàn toàn nên gen D không thể sinh ra tỉ lệ kiểu hình 1 : 2: 1
=> gen D sinh tỉ lệ kiểu hình 3 : 1 (P: Dd x Dd);
hai cặp gen A và B sinh tỉ lệ kiểu hình 1 : 2 :1.
=> P: \(\frac{{Ab}}{{aB}} \times \frac{{Ab}}{{aB}}/\frac{{AB}}{{ab}} \times \frac{{Ab}}{{aB}}.\)
Với P là \(\frac{{Ab}}{{aB}} \times \frac{{Ab}}{{aB}}\)ta thấy không thể tạo ra cây mang 1 alen trội (trái với đề bài) => loại.
Với P là \(\frac{{AB}}{{ab}} \times \frac{{Ab}}{{aB}}\)
=> Tỉ lệ cây mang 1 alen trội \( = \left( {\frac{{Ab}}{{ab}} + \frac{{aB}}{{ab}}} \right).\left( {dd} \right) = \left( {1/4 + 1/4} \right).\left( {1/4} \right) = 2/16 = 1/8 = 12.5\% .\) (thỏa mãn)
Vậy \(\frac{{AB}}{{ab}}Dd \times \frac{{Ab}}{{aB}}Dd.\)
I đúng. Không thể tạo kiểu gen đồng hợp 3 cặp gen.
II đúng. Số cây dị hợp một cặp gen \( = \left( {\frac{{Ab}}{{ab}} + \frac{{aB}}{{ab}} + \frac{{AB}}{{Ab}} + \frac{{AB}}{{aB}}} \right).\left( {dd + DD} \right) = 1 \times 1/2 = 1/2 = 50\% \)
III sai. Số kiểu gen dị hợp hai cặp gen \( = \left( {\frac{{Ab}}{{ab}} + \frac{{aB}}{{ab}} + \frac{{AB}}{{Ab}} + \frac{{AB}}{{aB}}} \right)\left( {Dd} \right) = 4\) kiểu gen.
IV sai. Kiểu hình trội về 3 tính trạng A_B_D_ \( = \left( {\frac{{AB}}{{Ab}} + \frac{{AB}}{{aB}}} \right).\left( {DD + Dd} \right) = 4\) kiểu gen.
Đề thi tốt nghiệp THPT môn Sinh học năm 2020
Bộ GD&ĐT mã đề 213