Ở một loài thực vật, alen A qui định hoa đỏ trội hoàn toàn so với alen a qui định hoa trắng; tính trạng chiều cao cây được qui định bởi hai gen, mỗi gen có hai alen (B, b và D, d) phân li độc lập. Cho cây hoa đỏ, thân cao (P) dị hợp tử về 3 cặp gen trên lai phân tích, thu được Fa có kiểu hình phân li theo tỉ lệ: 7% cây thân cao, hoa đỏ : 18% cây thân cao, hoa trắng : 32% cây thân thấp, hoa trắng : 43% cây thân thấp, hoa đỏ. Biết rằng không có đột biến xảy ra. Theo lý thuyết, trong các kết luận sau đây, có bao nhiêu kết luận đúng?
I. Kiểu gen của (P) là AB/ab Dd.
II. Ở Fa có 8 loại kiểu gen.
III. Cho (P) tự thụ phấn, theo lí thuyết, ở đời con kiểu gen đồng hợp tử lặn về 3 cặp gen chiếm tỉ lệ 0,49%.
IV. Cho (P) tự thụ phấn, theo lí thuyết, ở đời con có tối đa 21 loại kiểu gen và 4 loại kiểu hình.
Suy nghĩ trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiChọn đáp án D
Giải thích:
A: đỏ >> a: trắng
Tính trạng chiều cao cây được quy định bởi hai gen, mỗi gen có hai alen (B, b và D, d) phân li độc lập.
P: (Aa, Bb, Dd) x (aa, bb, dd)
Fa 7% cây thân cao, hoa đỏ : 18% cây thân cao, hoa trắng : 32% cây thân thấp, hoa trắng : 43% cây thân thấp, hoa đỏ.
* Xét riêng từng cặp tính trạng ta có:
- Cao/thấp = 1: 3 → tính trạng chiều cao cậy bị chi phối bởi quy luật tương tác gen kiểu bổ trợ 9 : 7.
Qui ước: B-D-: cao ; (B-dd; bbD-; bbdd): thấp
- Đỏ/trắng = 1: 1
* Xét tỉ lệ chúng 2 cặp tính trạng của đề bài ta thấy: (7 : 8 : 32 : 43) → (1 : 3)( 1: 1) → có hiện tượng liên kết gen không hoàn toàn (vì nếu liên kết gen hoàn toàn thì kết quả của phép lai phân tích phải là 1 : 1 : 1 : 1).
* Vì tương tác bổ sung nên vai trò của B và D là như nhau nên ta giả sử A liên kết với B.
- Tỉ lệ cây cao – trắng ở đời con là: \(\frac{{18}}{{7 + 18 + 32 + 43}} = 0,18\) hay \(\left( {aa,Bb,dd} \right) = 0,18\) → \(\left( {aa,\,Bb} \right) = 0,18:0,5 = 0,36\) → aB = 0, 36 : 1 = 0,36 (Vì lai phân tích nên đồng hợp lặn cho 1 loại giao tử) → \(aB = 0,36 > 0,25\) → giao tử aB là giao tử liên kết → Kiểu gen của P là dị hợp tử chéo: \(\frac{{Ab}}{{aB}}Dd\) hoặc \(\frac{{A{\text{d}}}}{{a{\text{D}}}}Bb\)
* Xét các kết luận trên ta có:
I. Kiểu gen của (P) là \(\frac{{AB}}{{ab}}{\text{Dd}}\) → sai vì kiểu gen của P là: \(\frac{{Ab}}{{aB}}Dd\)
II. Ở Fa có 8 loại kiểu gen → Đúng vì P: \(\frac{{Ab}}{{aB}}Dd\) liên kết gen không hoàn toàn cho 8 loại giao tử, mà lai phân tích thì cơ thể đồng hợp tử lặn chỉ cho 1 loại giao tử nên kết hợp lại ta được Fa có 8 loại kiểu gen
III. Cho (P) tự thụ phấn, theo lí thuyết, ở đời con kiểu gen đồng hợp tử lặn về 3 cặp gen chiếm tỉ lệ 0,49% → đúng. Ta có sơ đồ lai:
\(P:\,\frac{{Ab}}{{aB}}Dd\,\,x\,\,\frac{{Ab}}{{aB}}Dd\)
+ \(\frac{{Ab}}{{aB}}\,\,x\,\,\frac{{Ab}}{{aB}}\left( {\underline {aB} = 0,36 \to \underline {ab} = 0,14} \right) \to \frac{{ab}}{{ab}} = 0,14.0,14 = 0,0196\)
+ \({\text{D}}d\,\,x\,\,Dd \to 1/4DD:2/4Dd:1/4dd \to \frac{{ab}}{{ab}}dd = 0,0196.0,25 = 0,49\% \)
IV. Cho (P) tự thụ phấn, theo lí thuyết, ở đời con có tối đa 21 loại kiểu gen và 4 loại kiểu hình → sai
\(P:\,\frac{{Ab}}{{aB}}Dd\,\,x\,\,\frac{{Ab}}{{aB}}Dd\)
+ \(\frac{{Ab}}{{aB}}\,\,x\,\,\frac{{Ab}}{{aB}}\) → Tối đa 10 loại kiểu gen.
+ \({\text{D}}d\,\,x\,\,Dd\) → 1 DD : 2 Dd : 1 dd à tối đa 3 loại kiểu gen
→ Vậy P cho tối đâ 10.3=30 kiểu gen và 4 kiểu hình.
Vậy chỉ có phương án đúng là: II và III.
Đề thi thử THPT QG năm 2022 môn Sinh Học
Trường THPT Trần Quốc Tuấn
