Ở người, gen quy định nhóm máu nằm trên NST thường, có 3 alen: IA quy định nhóm máu A, IB quy định nhóm máu B, IO quy định nhóm máu O. IA, IB trội hoàn toàn so với IO và đồng trội với nhau, kiểu gen biểu hiện nhóm máu AB. Trong một quần thể cân bằng di truyền, có 9% số người có nhóm máu O, 40% số người có nhóm máu A, 27% số người có nhóm máu B, còn lại là nhóm máu AB.
Theo lí thuyết, trong các phát biểu sau, có bao nhiêu phát biểu đúng?
I. Tần số alen IA là 0,3.
II. Trong số người có nhóm máu A, tỉ lệ người có kiểu gen đồng hợp là 40%.
III. Xác suất để một người đàn ông bất kì trong quần thể có nhóm máu AB là 12%.
IV. Xác suất để đứa con của một cặp vợ chồng nhóm máu A cũng có nhóm máu A là 91%.
Suy nghĩ trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiXét quần thể bên người đàn ông
\({I^O}{I^O} = 0,04 \to {I^O} = \sqrt {0,09} = 0,3\)
Mà tỷ lệ nhóm máu B + Tỷ lệ nhóm máu O \(= {\left( {{I^B} + {I^O}} \right)^2} = 9\% + 27\% = 36\% \to {I^B} + {I^O} = \sqrt {0,36} = 0,6 \to {I^B} = \)
\(0,3;{I^A} = 0,4\)
Hay: nhóm máu A + Tỷ lệ nhóm máu O = \({\left( {0,4{I^A} + 0,3{I^O}} \right)^2} \leftrightarrow 0,16{I^A}{I^A}:0,24{I^A}{I^O}:0,09{I^O}{I^O} \to \) nhóm máu A: \(0,16{I^A}{I^A}:0,24{I^A}{I^O}\)
Tỉ lệ người có nhóm máu AB = \(2 \times {I^A} \times {I^B} = 0,24\)
Xét các phát biểu:
I đúng.
II đúng, trong số người có nhóm máu A, tỉ lệ người có kiểu gen đồng hợp là: \(\frac{{0,16}}{{0,16 + 0,24}} = 40\% \)
III sai, xác suất để một người đàn ông bất kì trong quần thể có nhóm máu AB là 24% (không cần nhân tỉ lệ nam giới vì đã biết giới tính)
IV đúng.
Người nhóm máu A: \(0,16{I^A}{I^A}:0,24{I^A}{I^O} \leftrightarrow 2{I^A}{I^A}:3{I^A}{I^O}.\)
XS 1 cặp vợ chồng nhóm máu A cũng có nhóm máu A là: \(1 - \frac{3}{5}{I^A}{I^O} \times \frac{3}{5}{I^A}{I^O} \times \frac{1}{4} = 91\% \)
Đề thi thử THPT QG năm 2021 môn Sinh
Trường THPT Hiệp Thành
