Sơ đồ phả hệ ở hình bên mô tả sự di truyền bệnh P và bệnh Q ở một dòng họ người.
Cho biết không phát sinh đột biến mới; bệnh P dược quy định bởi một trong hai alen của một gen nằm trên nhiễm sắc thể thường; bệnh Q được quy định bởi alen lặn của một gen có hai alen nằm ở vùng không tương đồng trên nhiễm sắc thể giới tỉnh X và người số (7) mang alen gây bệnh P. Có bao nhiêu dự đoán sau đây đúng?
I. Cặp (10) và (11) sinh con trai bị cả bệnh P và Q với xác suất là 3/150.
II. Người số (11) chắc chắn dị hợp tử về cả hai cặp gen.
III. Cặp (10) và (11) sinh con trai chi bị bệnh P với xác suất là 9/160.
IV. Người số (10) có thể mang alen lặn.
Suy nghĩ trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiTa thấy bố mẹ bình thường sinh ra con bị bệnh P, Q → hai bệnh do gen lặn gây nên
Quy ước gen:
A- không bị bệnh P;a – bị bệnh P
B – Không bị bệnh Q, b – bị bệnh Q
Xét bên người chồng (10)
Người 6 có anh trai (5) bị bệnh P → Bố mẹ (1),(2) dị hợp có kiểu gen Aa → người (6) có kiểu gen 1AA:2Aa
Người (7) dị hợp tử Aa
→ Người (6) × (7): (1AA:2Aa) × Aa → (10) : 2AA:3Aa
Người (10) có kiểu gen (2AA:3Aa)XBY
Xét bên người vợ (11) có
- Người mẹ (8) nhận Xb của ông ngoại (4) nên có kiểu gen XBXb , người bố (9) không bị bệnh Q → người (11) có kiểu gen XBXB : XBXb
- Người bố (9) bị bệnh P nên người (11) có kiểu gen Aa
→ kiểu gen của người (11): Aa(XBXB : XBXb)
Xét các phát biểu:
I. xác suất cặp vợ chồng này sinh con trai bị 2 bệnh
- bệnh P: XS sinh con bị bệnh là \(\frac{3}{5} \times \frac{1}{4} = \frac{3}{{20}}\)
- bệnh Q: Xs sinh con trai bị bệnh là \(\frac{1}{2}{X^B}{X^b} \times \frac{1}{4} = \frac{1}{8}\)
→ XS cần tính là 3/160 → I sai
II. sai vì (11) có thể mang KG AaXBXB
III đúng vì
xác suất con bị bệnh P là 3/20
XS sinh con trai không bị bệnh Q là: \(\frac{1}{2}{X^B}{X^B} \times \frac{1}{2} + \frac{1}{2}{X^B}{X^b} \times \frac{1}{4} = \frac{3}{8}\)
=> Xác suất (10) và (11) sinh con trai chỉ bị bệnh P là 9/160