Cho mạch điện (như hình vẽ):
AB làm biến trở con chạy C có điện trở toàn phần là 120Ω. Nhờ có biến trở làm thay đổi cường độ dòng điện trong mạch từ 0.9A đến 4.5A. Tính công suất toả nhiệt lớn nhất trên biến trở. Biết U không đổi.
Suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiKhi đó công suất toả nhiệt: \({P_x}\; = {\rm{ }}{R_x}.{I^2}\)
\({P_x}\; = {\rm{ }}{R_x}.\frac{{{U^2}}}{{{{({R_1} + {R_x})}^2}}} = \frac{{{U^2}.{R_x}}}{{{R^2}_1 + 2{R_1}{R_x} + {R^2}_x}} = \frac{{{U^2}}}{{\frac{{{R^2}_1}}{{{R_x}}} + 2{R_1} + {R_x}}}\)
Để Px đạt giá trị lớn nhất ⇔ \({\frac{{{R^2}_1}}{{{R_x}}} + {R_x}}\) nhỏ nhất.
Áp dụng bất đẳng thức Cô si vào 2 số dương ta có:
\(\frac{{{R^2}_1}}{{{R_x}}} + {R_x} \ge 2.\sqrt {\frac{{{R^2}_1}}{{{R_x}}}{R_x}} = 2\sqrt {{R_1}^2} = 2{R_1}\)
Nghĩa là: giá trị nhỏ nhất là 2R1, thay R1 = 30(Ω)
Ta có phương trình:
\(\frac{{{{30}^2}}}{{{R_x}}} + {R_x} = 60\; \Leftrightarrow {\rm{ }}{R_x}^2\; - {\rm{ }}60{R_x}\; + {\rm{ }}900{\rm{ }} = {\rm{ }}0{\rm{ }} \Leftrightarrow {\rm{ }}{R_x}\; = {\rm{ }}30\Omega \)
Khi đó Px (cực đại) là:
\({P_{max}} = \frac{{{U^2}.{R_x}}}{{{{\left( {{R_1} + {R_x}} \right)}^2}}} = \frac{{{{30.135}^2}}}{{{{(30 + 30)}^2}}} = 151,875\)W