Ở người, bệnh bạch tạng do gen lặn a nằm trên NST thường quy định, bệnh máu khó đông do gen lặn b nằm trên NST giới tính X quy định. Ở một cặp vợ chồng, bên phía người vợ có bố bị bệnh máu khó đông, có bà ngoại và ông nội bị bạch tạng. Bên phía người chồng có bố mẹ đều bình thường, có chú bị bệnh bạch tạng nhưng ông bà nội đều bình thường. Những người khác trong gia đình đều bình thường. Cặp vợ chồng này sinh được một đứa con gái bình thường, xác suất để đứa con này mang alen gây bệnh là bao nhiêu? Biết rằng mẹ của người chồng không mang alen gây bệnh bạch tạng.
Suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiXét bệnh bạch tạng:
- Bên vợ
Bà ngoại bị bạch tạng ⇒ mẹ vợ có kiểu gen là Aa
Ông nội bị bạch tạng do đó bố vợ có kiểu gen là Aa
Người vợ bình thường nhưng chưa xác định chính xác được kiểu gen, có dạng là (1/3 AA : 2/3 Aa)
- Bên chồng:
Bố chồng bình thường, người chú bị bạch tạng, ông bà nội bình thường
⇒ Ông bà nội có kiểu gen là Aa
⇒ Người bố chồng có dạng AA
Người mẹ chồng không có alen bệnh AA
Vậy người chồng có dạng (2/3 AA : 1/3 Aa)
- Cặp vợ chồng: (1/3 AA: 2/3 Aa) x (2/3 AA : 1/3 Aa)
Đời con theo lý thuyết là 5/9 AA : 7/18 Aa : 1/18 aa
Con bình thường mang alen bị bệnh chiếm tỉ lệ 1/17
Con bình thường không mang alen gây bệnh là 10/17
Xét bệnh máu khó đông:
- Bên vợ: bố bị máu khó đông
⇒ Người vợ có kiểu gen là XB XB
- Người chồng bình thường có
kiểu gen là XBY
- Cặp vợ chồng: XBXb x XBY
Đời con theo lý thuyết: 1/4 XBXB : 1/4 XBXb:1/4 XBY: 1/4 XbY
⇒ Sinh ra con gái: 1/2 XBXB : 1/2 XBXb
Xác suất để cặp vợ chồng sinh được người con gái không mang alen bệnh AAXBXB là \({\frac{{10}}{{17}}.\frac{1}{2}}=29,41%\)%
Vậy xác suất để người con mang alen gây bệnh là : 1-29,41% = 70,59%