Có bao nhiêu số nguyên x sao cho ứng với mỗi x có không quá 127 số nguyên y thỏa mãn \){\log _3}\left( {{x^2} + y} \right) \ge {\log _2}(x + y)?\)
Suy nghĩ trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
Lời giải:
Báo saiĐiều kiện: \(\left\{ \begin{array}{l}
{x^2} + y > 0\\
x + y > 0\\
x,y \in
\end{array} \right. \Leftrightarrow \left\{ \begin{array}{l}
x + y \ge 1\\
x,y \in
\end{array} \right..\)
Đặt \(t = x + y{\rm{ }}(t \in ,{\rm{ }}t \ge 1)\), ta có:
\({\log _3}\left( {{x^2} + y} \right) \ge {\log _2}(x + y) \Leftrightarrow {\log _3}\left( {{x^2} - x + t} \right) - {\log _2}t \ge 0{\rm{ }}(1).\)
Do mỗi y tương ứng với một và chỉ một t nên ứng với mỗi x có không quá 127 số nguyên y thỏa mãn \({\log _3}\left( {{x^2} + y} \right) \ge {\log _2}(x + y)\) khi và chỉ khi ứng với mỗi x có không quá 127 số nguyên t > = 1 thỏa mãn (1).
Hàm số \(f(t) = {\log _3}\left( {{x^2} - x + t} \right) - {\log _2}t\) có:
\(f'(t) = \frac{1}{{\left( {{x^2} - x + t} \right)\ln 3}} - \frac{1}{{t\ln 2}} < 0,\forall x,t \in \)
\( \Rightarrow f(1) > f(2) > ... > f(127) > f(128) > ...\) (f nghịch biến trên \({\rm{[}}1; + \infty )\))
Xét (1) với ẩn t. Ta thấy (1) luôn nhận t = 1 làm nghiệm với bất kỳ x nguyên nào vì
\({x^2} - x + 1 \ge 1 \Rightarrow {\log _3}({x^2} - x + 1) - {\log _2}1 \ge {\log _3}1 - {\log _2}1 = 0.\)
Khi đó các nghiệm tiếp theo của (1), nếu có, sẽ phải được lấy lần lượt là 2, 3, 4, … bởi vì nếu t > =2 không là nghiệm của (1) thì \(f({t_0}) < 0\) và với mọi \(t > {t_0}\), ta có \(f(t) < f({t_0}) < 0\) nên t cũng không là nghiệm của (1).
Do đó ứng với mỗi x có không quá 127 số nguyên t thỏa mãn (1) khi và chỉ khi ứng với mỗi x , (1) có không quá 127 nghiệm t khi và chỉ khi:
\(\begin{array}{l}
f(128) < 0 \Leftrightarrow {\log _3}({x^2} - x + 128) - {\log _2}128 < 0 \Leftrightarrow {x^2} - x + 128 < {3^7}\\
\Leftrightarrow {x^2} - x - 2059 < 0 \Rightarrow - 44,9 < x < 45,9 \Rightarrow - 44 \le x \le 45.
\end{array}\)
Vậy có tất cả 45 – (- 44) +1 = 90 số nguyên x.
Đề thi tốt nghiệp THPT môn Toán năm 2020
Bộ GD&ĐT mã đề 103